การขุดล้อมย้ายต้นไม้ เป็นวิธีการย้ายต้นไม้ โดยการขุดล้อมรากและดินติดกันให้เป็นตุ้มขนาดใหญ่ เพื่อป้องกันไม่ให้รากขาดตอนระหว่างการเคลื่อนย้าย การขุดล้อมย้ายต้นไม้สามารถทำได้ทั้งกับต้นไม้เล็กและต้นไม้ใหญ่ แต่โดยปกติแล้วต้นไม้ที่มีอายุมากกว่า 5 ปีขึ้นไป มักจะมีรากที่แผ่กระจายออกไปมาก จึงจำเป็นต้องใช้วิธีการขุดล้อมย้ายต้นไม้

ขั้นตอนการขุดล้อมย้ายต้นไม้ มีดังนี้

1. ตัดแต่งกิ่งไม้ออกให้เหลือประมาณ 1 ใน 3 ของทรงพุ่มเดิม เพื่อลดการคายน้ำและสะดวกในการเคลื่อนย้าย
2. คำนวณขนาดของตุ้มดิน โดยให้มีขนาดความกว้างประมาณ 2 เท่าของความกว้างทรงพุ่ม และขนาดความลึกประมาณ 2 เท่าของความสูงของต้นไม้
3. ใช้จอบหรือรถขุดขุดตุ้มดินตามขนาดที่กำหนด
4. ใช้เชือกหรือโซ่รัดตุ้มดินให้แน่น
5. ใช้ผ้าใบหรือวัสดุอื่นๆ ห่อหุ้มตุ้มดินเพื่อป้องกันไม่ให้ดินหลุดออก
6. ใช้รถเครนหรือรถบรรทุกขนย้ายต้นไม้ไปยังที่หมาย
7. วางต้นไม้ลงตำแหน่งที่ต้องการ และพรวนดินให้แน่นรอบๆ

ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการขุดล้อมย้ายต้นไม้ คือ ในช่วงฤดูหนาวหรือฤดูแล้ง เนื่องจากเป็นช่วงที่ต้นไม้พักตัวและมีการคายน้ำน้อย ส่งผลให้ต้นไม้มีอัตราการรอดชีวิตสูง

เทคนิคในการขุดล้อมย้ายต้นไม้ เพื่อให้ต้นไม้รอดชีวิตสูง มีดังนี้

• ไม่ควรขุดตุ้มดินขนาดใหญ่เกินไป เพราะจะทำให้ต้นไม้เสียหาย
• ควรตัดรากที่พันกันออกให้เหลือเพียงรากหลัก
• ควรห่อหุ้มตุ้มดินให้แน่นเพื่อป้องกันไม่ให้ดินหลุดออก
• ควรเคลื่อนย้ายต้นไม้อย่างระมัดระวัง
• ควรดูแลรักษาต้นไม้หลังจากย้ายปลูกแล้ว

หากมีการวางแผนและดำเนินการอย่างรอบคอบ การขุดล้อมย้ายต้นไม้จะช่วยให้ต้นไม้รอดชีวิตและเจริญเติบโตได้ดี